DENTSITATEA

Dentsitatea = biztanleak zati km karratuak egiten da eta Lurralde bateko dentsitatea adierazten du. 
200 biztanle,  eta 50 km karratu badaude, eginbehar dena hau da:
200 : 50 = 40 
Honek  esan nahi du, lurralde horren dentsitatea 40 dela.   
Dentsitatea askotan ez da erabiltzen mapetan, baina metodo honi esker km karratu bakoitzean zenbat pertsona bizi diren jakiteko prozesua laburtzen digu.

LATITUDEA ETA LONGITUDEA

Puntu edo toki bat aurkitzeko egin zuten:

LATITUDEA: Ekuatorea (0grado latitudea) habiapuntu hartuta, iparaldera nahiz hegoaldera egon daitekeen beste puntu baten kokalekuaren berri ematen duen kordenatua da.
Mendebaldetik Ekialdera.

LONGITUDEA:Greenwich Meridianoa, hau da, 0 grado longitudea.
Hau ere gradutan neurtzen da, eta meridiano bakoitzak bere zenbakia du, dagokion graduaren arabera.

PARALELOAK ETA MERIDIANOAK

Gure planetaren edozein puntu errezago aurkitzeko paraleloak eta meridianoak erabiltzen dira . Paraleloak lurrari bueltaka dabiltzan marra imaginarioak uztai bat bezala dauden marrak paralelo inportantena ekuatorea da.

Meridianoak mara imaginarioak Hego Polotik Ipar Polora doaz. Meridiano inportantena Greenwich meridianoa  da.

ADIN PIRAMIDEA

Adin piramidean bi marra zuzen egiten dira bat bertikala eta beste bat horizontala. Adin  piramidean bi kantitate jartzen dira ere: urteak eta biztanleak. urteak bertikalean eta biztanleak horizontalean.
Adin piramidea adin bateko zenbat pertsona daude eta beste bateko zenbat pertsona eta alde batean emakumeak eta beste aldean gizonak.

ALBISTEA

                   MARK ZUMAKERrek ISTRIPU LARRIA IZAN DU

                      ETA OSPITALERA ERAMATEN DUTE

     Mark Zumaker istripuaren ondoren ingresatuta dago eta koman dago.

     Atzo gertatu zen eta Mark kaskoa erditik puskatu zuen .  Ateratzen bada ospitaletik 

     landare bat bezala geratuko den  ez dakite medikuek Mark ospitaletik bizirik ateratzen bada. 

     Mark zumaker  Lehen Formulako txapelduna  da.

LIZARRAKO POLIDEPORTIBOA ITXITA SUKALDEAN SUTE BAT GERTATU ONDOREN

2014ko Urtarrilaren 6an Lizarrako polideportiboan sute bat egon da sukaldean, sukaldeko gasa itzali ez zutelako eta polideportiboa itxi behar izango dute denbora luze batez.
Esan digutenez barbakoa bat egiten ari ziren.

ALBISTEA

Albistearen helburua informazio ematea da.

Datu zehatzak ematen ditu.

Zenbat eta laburragoa hobe.

   Erreala izan behar du.

Idazlearen iritza ez du eman behar.

3. pertsonan idatzia beti.

Importanteena hasieran idazten da eta detaileak bukaeran (ez da ipuina).

  

ALBISTEAREN EGITURA

TITULARRA: Albistearen laburpena da. Oso laburra izan behar da. Gutxienez, zer gertatu den esan.

·Erakargarria.

·Amaieran ez du punturik.

SARRERA:Lehendabiziko parrafoan idazten da.

·Bertan albistearenelementu nagusiak agertuko dira laburpenez:nor/nork, zer, non, noiz.

GORPUTZA:Informazio osagarria ematen du: zergatik, nola, detaileak, deklarazioak...

BIZI ITXAROPENA

Toki jakin batean biztanleak batez besteko bizitzen diren urte kopuruari  BIZI ITXAROPENA deritzo.
Bizi itxaropena askoz hobeto dago urte hauetan: medikuak, botikak, elikadura, higenea...hainbat gauza hobetu direlako.

PARALEOAK ETA MERIDIANOAK

Planetan geografikoki  puntuak aurkitzeko Paraleloak eta Meridianoak erabiltzen dira.

PARALELOAK

Paraleloak latitudea neurtzen du.

 Paralelo handiena Ekuatorea da eta Ekuatorea Ipar hemisferioa eta Hego hemisferioa bereizten du.

Ere Ekuatoreari 0 paraleloa deritzo. Gradutan zenbatzen dira 0-tik 90-era.

Ekuatorea handiena da baina 

MERIDIANOAK

Meridianoak longitudea neurtzen du.

Meridiano handiena Greenwich da eta Greenwichek Ekialdea eta Mendebaldea bereizten du.

OSO ONA

PARALELOAK ETA MERIDIANOAK

Ekuatorea:Paralelo handiena da,eta lurra bi hemisferioetan banatzen da: IPAR HEMISFERIOA eta HEGO HEMISFERIOA.Paralelo garantzitsuena da, 0 paraleloa ere esaten zaio.
Paraleloak marra imaginarioak dira hegoaldea eta iparraldea bereizten dutenak. Hegoaldean txiroagoak dira eta iparraldean aberatsagoak.

TXANELA

MUNDUAREN BANAKERA

Munduaren populazioa ez dago modu orekatuan banatuta. Kontinente batzuk, besteak baino jendeztatuago daude. Populazio geihengoa Asiako kostan eta ibai garrantzitsuenetan daude. Lurralde bakoitzeko biztanle kopuruaren eta azaleraren arteko erlazioari dentzitatea deritzo. Hori ateratzeko, biztanle kopurua zati kilometro karratu egiten da.

BIZI ITXAROPENA

Toki jakin batean biztanleak batez beste bizitzen diren urte kopuruari bizi itxaropena deritzo.

PARALELOAK ETA MERIDIANOAK

 EKUATOREA
Paralelo handiena da. Lurra bi emisferiotan zatitzen du.  0 paraleloa ere deitzen diote
PARALELOAK
Lurra gerrikoa edo uztaia da ere ekuatora da bat eta kantzer tropikoa, kaprikornio tropikoa, zirkulo polar artiko eta zirkulo polar antartikoa.
MERIDIANOAK
bi poloetatik pasatzen diren marra imajinarioak
GREENWICH MERIDIANOA
Inglaterrako herritik pasatzen den marra imajinarioa.

MUNDUKO POPULAZIOA

Leku jakin bateko biztanleen multzoari populazioa edo biztanleria esaten diogu.
xx.mendearen hasieran 1.600 milioi biztanle zeuden munduan,eta mende horren amaieran, berriz, 6.000milioitik gora.

POPULAZIOAREN BANAKETA

Lurralde bakoitzeko biztale kopuruaren eta azaleraren arteko erlazioari dentsitatea deritzo.
Lurralde jakin batean km karratu bakoitzean bizi den biztale kopurua adierazten du
biztanle dentsitateak.