viernes, 26 de septiembre de 2014

SUMENDIAK

                         SUMENDIAK
Sumendi bat, Lurraren barnealdetik datozen magma eta gasak kanporatzen diren litosferaren irekidura da.
Plaka tektonikoen arteko igurzketaren eraginez sortzen dira sumendi gehienak, eta plaka horietan, bata bestearen azpian kokatzen denean, haitzen fusioa gertatzen da, baita azalaren barruan.
Irekigune horretatik kanporatutako materialen metaketaz sortzen da mendia.
Mantuan dagoen magma, litosferako zirrikituetatik gora igotzen denean gertatzen dira erupzioak.
Sumendiek, batzuetan urte askoz irauten dute pizturik, baina, beste batzuetan, litosferako zirrikitua ixten delako, itzali egiten dira.

Lurrazaleko zirrikitua, magmag egindako bidea da. Bide hori, "tximinia" deritzo. Tximinia horren ahoari, berriz, "kraterra".
Ateratzen diren materialak, inguruan pilaturik gera daitezke. Material hori, "sumendi-konoa" osatzen du.
Mantuan dagoen magmari, kanpora ateratzean, laba deitzen diogu.
Laba hori hoztean, solidotu egiten da, eta harri bihurtzen da. Horrela egiten dira "magma-harriak".

No hay comentarios: