SUMENDIAK

Lurraren barnealdetik datozen magma eta gasak kanporatzen diren lurrazaleko irikiguneari deitzen zaio sumendi,eta baita irekigune horretatik kamporatutako materialen metaketaz sortutako tontor edo mendiari ere. Mantuko magma litosferako zirrikituetatik gora igo eta kampora irteten denean gertatzen dira semendien erupzioak.Lurrazaleko zirrikitu edo magmak egindako bideari sumendiaren tximinia deritzo, eta tximinia horren ahoari,kraterra.

Pitzaduratik ateratzen diren materialak inguruan pilaturik gera daitezke: material pilatu horiek sumendi-konoa eratzen dute.Magma sumenedi-konotik behera labaintzen da; kanporatutako magmari

laba deitzen zaio.Laba hozten denean,solidotu egiten da,eta harri bihurtu.Horrela sortzen dira magma-harriak.

Sumendiek batzuetan urte askoz irauten dute pizturik,eta beste batzuetan,lurrazaleko zirrikitua denbora baterako edo betirako itxi egin delako,itzali egiten dira.

SUMENDIAK

Lurraren barrukoaldeko beroa sumendien jardueran nabaritzen da, masa bero dagoenean kanporatzen da barruko hainbat material bero beroak ateratzen dira. Gas horiek planetaren inguruan geruzalodi eta trinko bat eratu zuten. Gero lurraren tenperatura epelduz eta lurrasala hostuz joan, zen, nahiz eta planetaren barrualdeak bero jarraitu.

sumendi bat lurraren gainazalean edo lurrazalean dagoen irekidura bat da. Barnean dagoen arroka urtu eta beroa gasak ateratzen usten duenak lur barnetik. Sumendien aktibitatea 

arrokaren estruxioarekin arremanetan dauden ekintzak barne hartzen ditu eta hoiekin lotzen diren mendiko formazioak.

Sumendia lurraren gainazaleko arrail mota bat da; horretatik material goriak ateratzen dira kanpora. Sarri, kono formako mendi aldapatsuak dira. Baina sumendi guztiak ez dira mendi garaiak, ez eta kono perfektuak ere. Sarritan, itsasoaren azpian daude, eta kanpotik arrail luze baten itsura dute. Sumendi baten eskema
 -magma gamera,   magalaharri,  hodia, oinarria,,albo hodia, sumendiak sortutako erraus geruzak, sumendiak sortutako laba geruzak, eztarria, kono bizkarroia

SUMENDIAK

Sumendi bat da lurraren gainazalean dagoen irekidura handia da. Barnean dagoen harri urtuta errautzak eta gasak ateratzen ditu. Sumendien aktibitateak harrokaren extrusioarekin dute harremana.

Sumendia lurraren gainazalaren mota bat da eta horietatik atal goriak ateratzen dira kanpora. Kono izeneko mendiko forma aldapetsuena da eta batzuk itsas azpitik daude eta arrai forma dute. 

Sumendiak Orokorrean bi edo  hiru plaka tektoniko bereizten dira. Sumendiak ez dira sortzen plakak transformakorrak dauden lekuetan baizik lurrazala txikiagotzen dauden lekuetan.Beste batzuetan lumeengatik sortzen dira.
Magma goruntz joaten denean hoditik pasatzen da eztarritik pasatzen da eta azkenean kratetatik ateratzen da.Sumendiaren barruan daudenean magma deritzo eta kanpoan dagoenean laba deitzen da eta laba hori lehortzen denean sumendiaren gainean geratzen da eta konoa egiten da ahalik eta handiegi.
Sumendiak dira barneko eragile geologikoen mota bat lurrikaraeekin eta haitzuloekin.

SUMENDIAK

Sumendi bat Lurraren gainazalean edo lurrazalean dagoen irekidura bat da, barnean dagoen arroka urtu eta beroa, errautsak eta gasak ateratzen uzten duena lurbarnetik. Sumendien aktibitateak arrokaren estrusioarekin harremanetan dauden ekintzak barne hartzen ditu eta honekin lotzen diren mendien formazioak.
Sumendia Lurraren gainazaleko arrail mota bat da; horretatik, material goriak ateratzen dira kanpora. Sarri, kono formako mendi aldapatsuak dira. Baina sumendi guztiak ez dira mendi garaiak, ez eta kono perfektuak ere. Sarritan, itsasoaren azpian daude, eta kanpotik arrail luze baten itsura dute.

Sumendiak orokorrean bi edo hiru plaka tektoniko elkartu edo bereizten diren lekuetan daude. Ozeano erdiko gandorretan "dibergentziaz sortutako sumendiak" daude eta subdukzio eremuetan "konbergentziaz sortutako sumendiak". Sumendiak ez dira sortzen faila transformakorrak dauden lekuetan (San Andres faila). Sumendiak ere lurrazala txikiagotzen denean sortzen dira, hotspotekin loturarik gabe.
Azkenik, beste sumendi batzuk mantuko lumen ondorioz sortzen dira, hotspot deritzonetan. Hauek plaken mugetatik urrun gerta daiteke, Hawaiin bezala. Sumendi mota hauek beste leku askotan daude Eguzki Sisteman.

SUMENDIAK

Sumendiak lurrazalaren irekiguneak dira.
Sumenditik magma eta gasak ateratzen dira.Batzuetan bi plaka ozeaniko elkar ukitzen duten tokian pitzadurak agertzen dira eta magma irtetzen da eta magma irteten da eta sumendia sortzen da.

SUMENDIAREN ZATIAK:                        

- Mgma                                            
- Tximina 
- Konoa
- Kraterra 


TXIMINA:Barruko gasak eta magma kanporatzeko bidea da.

KRATERRA:Tximinaren bukaera.Ortik laba kanporatzen da.

MAGMA:Magma tximinatik igotzen da eta kraterratik ateratzen da.

LABA:Laba magma kanporatzen denean sortzen da.

LUR AZPIKO SUMENDIAK:Sumendi gehienak ur azpian daude.

SUMENDIAK

 Sumendi bat  lurraren gainazalean edo lurrazalean dagoen irekidura bat da, barnean dagoen arroka urtu eta beroa, errautzak eta gasak ateratzen uzten duena lurbarnetik. Sumendien aktibitateak arrokaren estrusioarekin harremanetan dauden ekintzak barne hartzen ditu eta honekin lotzen diren  mendien formazioak.

Sumendia Lurraren gainazaleko arrail mota bat da; horretatik, material goriak ateratzen dira kanpora. Sarri, kono formako mendi aldapatsuak dira. Baina sumendi guztiak ez dira mendi garaiak, ez eta kono perfektuak ere. Sarritan, itsasoaren azpian daude, eta kanpotik arrail luze baten itsura dute

EMAN KLIK BEHEKO HELBIDEAN.

https://www.youtube.com/watch?v=ESXWanLH7mU 

Sumendi baten eskema
1-Magma ganbera
2-Harri ama
3-Hodia
4-Oinarria
5-Sill
6-Albo hodia
7-Sumendiak sortutako errauts geruzak
8-Magala
9-Sumendiak sortutako laba geruzak
10-Eztarria
11-Kono bizkarroia
12-Laba isuria
13-Galdara
14-Kraterra
15-Errauts hodeia

 

Sumendi bat, lurraren gainazalaren irekidura bat da. Mendi baten itsurakoa da baina sumendiaren puntan krater handi bat dago. Krater hori oso luzea da eta lurraren barnealdean sartzen da. Hor bero pilla bat egiten du eta arrokak urtuta daude eta sortzen den nahasketa oso bero hura lava da. Sumendiaren barruan presio handia dago eta lava gehiago sortzen bada gero eta presio gehiago dago. Presioa handiegia denean sumendia erupsioan sartzen da eta lava eta hautza botatzen du. Hautza eta lava oztean, beraiek estalita utzi duten guztia harri bihurtuta geratzen da

 

         

SUMENDIAK

SUMENDIAK

 

 

 

Sumendien aktibitateaarrokaren estrusioarekin arremanetan dauden ekintzak barne artzen ditu eta onekinl lotzen diren mendien formazioa


Lurraren barnealdetik datozen magma eta gasak kanporatzen direnlurrazaleko irikiguneari deitzen zaio sumendia eta baita irekigune orretatik kamporatutako material metaketas sortutako tontor edo mendiari ere

Sumendi bat lurraren gainazalean edo lurrazalean dagoen irekidura bat da.
Barnean dagoen arroka urtu eta beroa errautsak eta gasak ateratzen uzten duena lurraren barnetik.

Sumendien aktibitateak arrokaren estrusioarekin harremanetan dauden ekintzak barne hartzen ditu eta honekin lotzen diren mendien formazioak.

Sumendia Lurraren gainazaleko arrail mota bat da; horretatik, material goriak ateratzen dira kanpora. Sarri,kono formako mendi aldapatsuak dira.

Bulkanologia da sumendiak aztertzen dituen zientzia.

SUMENDIEN ERUPZIO MOTAK:

-Strombolian edo mistoa.
-Hawaiana.
-Vulcaniana.
-Plinian edo Vesuvian
-Itsaspeko erupzioak.
-Sumendi jatorriko jausiak.
-Arrakala erupzioak.


SUMENDI FORMAK:

-Galdarak.
-Arrakala erupzio eta laba lautada.
-Laba domoa.
-Tximiniak eta sumendi Pitonak.
-Sumendi kobak.

SUMENDIAK

Lurraren barnealdetik datozen magma eta gasak kamporatzen diren irikigunearideitzen diogu Sumendia, eta baita irekigune horretatik kamporatutako materialen metaketaz sortutako tontor edo mendeari ere. Mantuako magma litosferako zirrikituetatikgora igotzen da eta kampra irteten direnean Sumendien erupzioa zortzen da. Lurraren zirrikituari edo magma egindako bideari sumendiaren tximinia deitzen da eta ahoa kraterra.

Munduan hamaika importanteenak hauek dira:

·kilimanjaro sumenda, tanzania
·fuji mendia, japon
·krakato mendia, indonesia
·popocatétl, mexico
·tambora mendia,indonesia
·kilauea sumendia, hawai
·vesubio mendia, italia
·st.helens mendia
·mauna loa, hawai
· teide sumendia, españa
·etna mendia, italia
         

SUMENDIAK

                                                                                                                                                       SUM
Lurraren barnealdetik datozen magma eta gasgak kanporatzen diren lurrazaleko irikiguneari deitzen zaio Sumendia, eta baita irekigune horretatik kanporatutako materialen metaketaz sortutako tontor edo mendiari ere.  Mantuko magma litosferako zirrikituetatik gora igo eta kanpora irteten denean geratzen dira sumendienerupzioak.Lurrazaleko zirrikituari edo magmak egindako bideari sumendiaren tximinia deritzo, eta tximinia horren ahoari, kraterra.

SUMENDIAK!!!

Sumendiak gaineazalean irekidurak dira.Barnean sortzen den arroka urtu bero eta gasak ateratzen dira lurr barnetik.Sumendiak bi edo hiru plaka tektoniko bereistutak daude:ozeano erniko,subdukzio eremuetan.Sumendiak es dira sortzen faila transformkorra daude lekuetan adibides:san adndres faila.

Lurraren barnean askos eta sakonago izan tenperatura igotzen da gehiago,100kilometro sakonago 1300a·c gehiago.Gainazalean tenperatura naiko da harria urtzeko sakonera ez da horrela prezio andiago dagoelako.

-Laba oso licatsua da,solidato egiten da eta irtera hodiak iten dtu.

-Gasak pilatu egiten dira,Presioa egiten da leharketa handia  eragiten du.Ondorioa,piroklasto ugari jaurkitzen dituzte.

                                              SUMENDI ERUPSIOA

         

SUMENDIAK

SUMENDIAK

Sumendiak bi sati lur baten bestearen kontra indarra egiten 

duenean sumendia egiten du.

Batzutan lurrikarak egiten dira. 

 Nukleo zentralatik magma igotzen dena sumendietatik 

 laba erortzen da eta asko ateratzen da.

SUMENDI BAT EZTANDA EGITEN

SUMENDIAREN ATALAK.